การระบายอากาศในโรงงานไม่เพียงแต่ช่วยให้อากาศภายในโรงงานเย็นสบายเท่านั้น แต่ยังส่งผลดีต่อคุณภาพสินค้า สุขภาพของพนักงาน และอายุการใช้งานของเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่างๆด้วย เชื่อว่าทุกโรงงานติดตั้งระบบระบายอากาศกันอยู่แล้ว แต่ก็มีโรงงานจำนวนไม่น้อยที่ประสบกับปัญหาจากส่วนระบายอากาศในโรงงาน ซึ่งหากปล่อยไว้ไม่แก้ไข อาจทำให้ต้นทุนเพิ่มขึ้นโดยไม่รู้ตัว วันนี้เราเลยรวบรวม 5 ปัญหาหลักที่พบได้บ่อยที่สุด พร้อมสาเหตุและแนวทางป้องกันปัญหามาให้คุณได้เช็กลิสต์กัน

1. ความร้อนสะสม
ความร้อนสะสมเป็นหนึ่งในปัญหาจากส่วนระบายอากาศในโรงงานที่พบได้บ่อยที่สุด โดยเฉพาะในโรงงานที่มีเครื่องจักรทำงานต่อเนื่อง หรือมีหลังคาและผนังที่ดูดซับความร้อน เช่น เมทัลชีท
สาเหตุที่พบบ่อย
- การออกแบบระบบระบายอากาศไม่เหมาะกับขนาดพื้นที่จริง
- พัดลมดูดอากาศมีขนาดเล็กเกินไป หรือแรงลมไม่เพียงพอ
- จุดติดตั้งช่องลมเข้า-ออก ไม่ถูกตำแหน่ง ทำให้อากาศหมุนวนแต่ไม่ออก
ผลกระทบ
- อุณหภูมิภายในสูงขึ้นจนส่งผลต่อสุขภาพพนักงาน
- เครื่องจักรทำงานหนักขึ้น เกิดความร้อนสะสม เสี่ยงต่อการเสียหาย
- ประสิทธิภาพการผลิตลดลง เพราะสภาพแวดล้อมไม่เหมาะสม
วิธีแก้ไขและป้องกัน
- ตรวจสอบการคำนวณอัตราการระบายอากาศให้เหมาะสมกับขนาดพื้นที่
- ติดตั้งพัดลมหรือระบบดูดอากาศเสริมในจุดที่อากาศค้าง
- พิจารณาใช้ระบบระบายอากาศแบบแรงดันบวกหรือแรงดันลบ เพื่อให้อากาศหมุนเวียนได้เต็มที่
2. ฝุ่นละอองและสารเคมี
โรงงานที่มีการผลิตเกี่ยวกับโลหะ ไม้ หรือสารเคมี มักเกิดฝุ่นละอองหรือไอระเหยที่ลอยฟุ้งในอากาศ หากไม่มีระบบระบายอากาศที่ดี จะส่งผลต่อสุขภาพของพนักงานและคุณภาพสินค้าได้
สาเหตุที่พบบ่อย
- ไม่มีระบบกรองอากาศก่อนปล่อยออกนอกอาคาร
- ช่องระบายอากาศอยู่ห่างจากจุดที่เกิดสารเคมี
- ระบบท่อดูดอากาศรั่ว ทำให้ไอระเหยย้อนกลับเข้าสู่พื้นที่
ผลกระทบ
- พนักงานเกิดอาการระคายเคือง แสบตา ไอ หรือมีปัญหาทางเดินหายใจเรื้อรัง
- เกิดกลิ่นไม่พึงประสงค์ในพื้นที่ทำงาน
- เสี่ยงต่อการถูกตรวจสอบและโดนปรับตามมาตรฐานสิ่งแวดล้อม
วิธีแก้ไขและป้องกัน
- ติดตั้งระบบกรองอากาศ (เช่น Activated Carbon, HEPA หรือ Wet Scrubber) ก่อนปล่อยออก
- วางตำแหน่งช่องดูดอากาศใกล้กับจุดปล่อยสารเคมีโดยตรง
- ตรวจสอบและบำรุงรักษาท่อดูดอากาศสม่ำเสมอ
3. เสียงรบกวน
ถึงแม้พัดลมอุตสาหกรรมจะช่วยระบายอากาศได้ดี แต่หากเลือกขนาดหรือประเภทไม่เหมาะสม อาจเกิดเสียงรบกวนที่ส่งผลต่อสมาธิและสุขภาพของพนักงานได้ โดยเฉพาะในโรงงานที่ติดตั้งพัดลมหรือโบลเวอร์ขนาดใหญ่
สาเหตุที่พบบ่อย
- การติดตั้งพัดลมหรือโบลเวอร์ไม่แน่นหนา ทำให้เกิดการสั่นสะเทือน
- ใบพัดเสียสมดุลหรือสึกหรอ จนทำให้เกิดเสียงดัง
- ไม่มีการติดตั้งอุปกรณ์ลดเสียง หรือแดมเปอร์
ผลกระทบ
- เสียงดังต่อเนื่องทำให้พนักงานเสียสมาธิและเกิดความเครียด
- อาจเกิดอาการปวดหัวหรือสูญเสียการได้ยินจากเสียงรบกวนเรื้อรัง
- ความสั่นสะเทือนส่งผลต่อความแม่นยำของเครื่องจักร
วิธีแก้ไขและป้องกัน
- ตรวจสอบสมดุลของใบพัดและยึดอุปกรณ์ให้แน่นหนา
- ติดตั้งฉนวนกันเสียงหรือกล่องลดเสียงในระบบระบายอากาศ
- เลือกใช้พัดลมที่มีระดับเสียงต่ำ หรือออกแบบตำแหน่งติดตั้งให้ห่างจากพื้นที่ทำงาน

4. การออกแบบส่วนระบายอากาศ
การออกแบบส่วนระบายอากาศไม่เหมาะกับประเภทโรงงานเป็นต้นเหตุที่ใหญ่มาก ไม่ว่าจะเป็นการเลือกขนาดพัดลมผิด ใช้ระบบไม่ตรงกับลักษณะงาน หรือไม่คำนึงถึงทิศทางลม ทำให้ระบบทั้งหมดไม่มีประสิทธิภาพตั้งแต่เริ่มต้น
สาเหตุที่พบบ่อย
- ออกแบบระบบโดยไม่ได้คำนวณค่าการหมุนเวียนอากาศ
- ไม่ได้คำนึงถึงความร้อน ความชื้น หรือสารเคมีเฉพาะของกระบวนการผลิต
- ติดตั้งระบบโดยไม่มีวิศวกรหรือผู้เชี่ยวชาญดูแล
ผลกระทบ
- ส่วนระบายอากาศทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพตั้งแต่วันแรก
- ต้องแก้ไข เปลี่ยนท่อ หรือเพิ่มอุปกรณ์ภายหลัง เสียค่าใช้จ่ายซ้ำซ้อน
- อาจเกิดความเสียหายกับอาคารหรือเครื่องจักรเพราะความร้อนสะสม
วิธีแก้ไขและป้องกัน
- ปรึกษาวิศวกรหรือผู้เชี่ยวชาญในการออกแบบระบบตั้งแต่เริ่มต้น
- ใช้โปรแกรมจำลองการไหลของอากาศก่อนติดตั้งจริง
- เผื่อขนาดระบบให้รองรับการขยายไลน์ผลิตในอนาคต
5. การบำรุงรักษา
หลายโรงงานละเลยการบำรุงรักษาส่วนระบายอากาศ เพราะคิดว่ามันยังทำงานได้อยู่ แต่จริงๆแล้วหากไม่บำรุงรักษาส่วนระบายอากาศ จะทำให้เกิดปัญหาขึ้นได้
สาเหตุที่พบบ่อย
- ไม่มีตารางบำรุงรักษาเชิงป้องกันที่ชัดเจน
- ปล่อยให้พัดลมหรือท่อระบายอากาศสะสมฝุ่นหนาแน่น
- ไม่ตรวจสอบประสิทธิภาพการหมุนเวียนอากาศเลยตั้งแต่ติดตั้ง
ผลกระทบ
- ประสิทธิภาพการระบายอากาศลดลงเรื่อยๆ
- พลังงานสิ้นเปลืองมากขึ้น เพราะระบบต้องทำงานหนัก
- อายุการใช้งานของอุปกรณ์สั้นลง เสียค่าซ่อมบำรุงสูงขึ้น
วิธีแก้ไขและป้องกัน
- จัดทำตารางบำรุงรักษาส่วนระบายอากาศอย่างน้อยทุก 6 เดือน
- ทำความสะอาดใบพัด พัดลม ท่อดูด และช่องลมเป็นประจำ
- ตรวจวัดปริมาณอากาศเป็นระยะเพื่อเช็กประสิทธิภาพ
หลายๆโรงงานละเลยกับการดูแลส่วนระบายอากาศในโรงงาน เพราะคิดว่าไม่จำเป็นต้องบำรุงรักษาหากยังใช้งานได้ดีอยู่ แต่ในความเป็นจริงแล้ว มันคือโครงสร้างพื้นฐานที่ส่งผลต่อสุขภาพคนทำงาน คุณภาพสินค้า และต้นทุนของธุรกิจโดยตรงก็ว่าได้ อย่าปล่อยให้ส่วนระบายอากาศในโรงงานมีปัญหาเกิดขึ้น ไม่อย่างนั้นนอกจากจะเสียค่าใช้จ่ายในการซ่อมสูงแล้ว ยังเกิดผลเสียหายต่อธุรกิจโดยตรงด้วย
บทความที่เกี่ยวข้อง
- แก้ปัญหาโกดังร้อน กับวัสดุช่วยกันความร้อนในโกดัง
- ความสำคัญและข้อควรระวัง สำหรับการควบคุมอุณหภูมิในโกดัง
- 7 ข้อควรปฏิบัติ เพื่อความปลอดภัยในการใช้งานโกดังคลังสินค้า
PARK FACTORY ผู้ให้บริการขายโกดัง และให้เช่าโกดังโรงงานสำหรับ SME ในเขตกรุงเทพ และปริมณฑล
หากคุณกำลังมองหาโกดังคลังสินค้า ที่ Park Factory เราเป็นผู้ให้บริการโกดังโรงงานสำหรับ SME ด้วยโครงการสีเขียว สภาพแวดล้อมสวยงามน่าอยู่ ให้ความสำคัญในทุกรายละเอียดของโกดังทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นโครงสร้างอาคาร หรือ Landscape ออกแบบตามหลักฮวงจุ้ย เพื่อให้ผู้เช่าได้รับประสบการณ์ที่ดีที่สุด → เข้าชมโครงการ
ช่องทางการติดต่อ PARK FACTORY
ที่ตั้ง : 176 ซอยกาญจนาภิเษก 5 แขวงหลักสอง เขตบางแค กรุงเทพฯ 10160
เบอร์โทรติดต่อ : 092-379-7444, 081-751-4440
อีเมล์ : [email protected]
Google Map : https://maps.app.goo.gl/STYgHNRPHGAZZ6SX8